De schoolvakanties zijn nog volop aan de gang en misschien heb je ook zelf wel vakantie. Ik weet nog uit mijn tijd als leerkracht dat ik aan het begin van de vakantie dacht dat ik zeeën van tijd had voor alle plannen die ik tijdens de vakantie wilde uitwerken en ergens in de 5e week ineens bedacht dat het nu toch wel ineens erg snel richting begin van het schooljaar ging. En dat er nog maar weinig was gekomen van mijn plannen, herkenbaar?
Een (nieuwe) start maken met een handpop
Ik weet dat een nieuw schooljaar door velen wordt aangegrepen om te starten met een handpop in de klas of op de groep. Of om het nog een keer te proberen, omdat de pop vorig jaar bij je uit zicht is verdwenen, het toch niet helemaal liep zoals je wilde en de struggle op een gegeven moment groter werd dan het plezier wat je zelf aan de pop beleefde. Als dat laatste bij jou het geval was, maar je jouw pop toch graag wilt gebruiken omdat je hebt gezien hoe leuk kinderen het vonden mag ik je dan iets vragen? Heb je een idee waar het mis is gegaan? Met welk beeld startte je met je pop, wat hoopte je dat er zou gebeuren en op welk moment besloot je dat je het makkelijker vond om de pop er niet meer bij te betrekken? Wat zou je nu anders willen doen? Je hoeft je antwoord niet te delen hoor maar denk er over na en word je bewust van dat wat je deed zodat je het nu anders kunt doen.
Werken met een handpop is fantastisch, ik heb daar al vaak over geschreven en al talloze voorbeelden van gedeeld. Het ziet er heel eenvoudig uit en dat is misschien ook wel gelijk de grootste valkuil want starten met een pop is helemaal niet zo makkelijk. Natuurlijk zijn er uitzonderingen en natuurtalenten, maar geloof me, die zijn in de minderheid. De meesten van ons moeten een flinke hobbel over voordat we lekker en vooral ontspannen kunnen en durven te spelen met een pop. En daarbij zitten we onszelf het meest in de weg, want we stellen nogal wat eisen aan onszelf. We vinden nogal wat vooral, ik noem er een paar die ik tijdens mijn workshops vaak tegenkom; het moet er goed uit zien, de stem moet kloppen, de mond moet synchroon bewegen, we mogen niet hakkelen, we moeten een goed verhaal hebben, de bewegingen moeten kloppen, de pop moet overal een antwoord op kunnen geven, hij moet het perfecte voorbeeld kunnen geven en een hele activiteit vol kunnen houden. Dat is nogal wat voor een beginnende speler, vind je ook niet? En voor wie is dat precies nodig, denk je dat een kind er op zal letten of je het allemaal perfect doet of is dat vooral een idee in je eigen hoofd?
Het is antwoord op die vraag is dat het vooral een idee is in je eigen hoofd, want voor een kind is de aanwezigheid van de pop al een feestje op zich. Het maakt het kind echt niet uit dat het nog van geen kant klopt en dat geeft je de ruimte om te oefenen. Jonge kinderen zijn heerlijk publiek voor een beginnende bespeler dus laat het idee van perfectie varen en ga oefenen (of zeg ik nu iets wat ook heel moeilijk is?)
Ik ben er voor om je handvatten te geven waarmee ik je na kan laten denken over je pop en over de reden waarom je de pop in je dagelijkse praktijk wilt betrekken. Mijn ervaring is dat we vaak starten vanuit doelen die we bereiken willen met kinderen en dat is wel begrijpelijk maar een doel is altijd een gevolg van iets; om mijn rijbewijs te halen moet ik eerst lessen nemen, om mijn veters te kunnen strikken moet ik eerst oefenen, voordat ik Papiamento spreken kan moet ik lessen nemen en oefenen. We zijn geen Harry Potter of Tita Tovenaar die met ons stafje kunnen zwaaien en dan zijn we bij ons doel, was het maar waar…
Wie, wat en hoe
Werken met een pop heeft veel minder met techniek te maken dan je nu misschien denkt. Wat de pop voor kinderen interessant maakt, is wat hij te vertellen heeft, op welke manier hij zijn verhaal naar buiten brengt en op welke manier hij aan kan sluiten bij de belevingswereld van ieder individueel kind. De pop is geen opvoeder, juf, groepsleidster of therapeut, de pop is een vriendje en moet dat blijven om geloofwaardig en laagdrempelig te zijn. Een pop die in de rol van de opvoeder gaat zitten is helemaal niet interessant, net zoals een pop die niets kan of eentje die alles kan dat niet is. Aan jou de taak dus om een pop neer te zetten die aansluit bij het kind en aan doelen kan werken op een manier die het kind niet ervaart als sturend of onderwijzend maar als een spelletje met een vriendje.
Drie vragen die daarbij steeds weer de kop op steken zijn:
- wie is jouw pop?
- wat wil je doen/waar wil je naartoe/wat wil je bewerkstelligen?
- hoe ga je dat doen/op welke manier komt jouw pop van A naar B?
Deze vragen zijn alle drie nodig om tot het gericht werken met een pop te komen: als ik mijn pop in wil zetten om kinderen aan te zetten tot lezen (het wat) dan heb ik dus een pop die boeken op zijn minst leuk vindt (het wie) en die een aantal boeken heeft meegenomen in zijn tas waar hij meer of minder enthousiast over kan vertellen, waar hij een spel of opdracht bij bedacht heeft (het hoe). Als ik kinderen uit wil dagen om zich in een gesprek te mengen dan heb ik een pop die makkelijk praat, zich niet druk maakt over kromme zinnen, zich niet tegen laat houden door een beperkte taalvaardigheid, die open en gesloten vragen afwisselt, uitnodigend is, kinderen in een gesprek betrekt, maar niet zichtbaar antwoorden verwacht. Wie, wat en hoe zijn op elke inhoud die je aan wilt bieden toe te passen en helpen je bij het maken van een plan.
Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe Nederlandse blogs? Zet jezelf even op deze lijst, leden krijgen automatisch een melding als er een nieuw blog gepost wordt.
